شرط ها (Subjects)
در کشتیرانی معمولا یک آفر (Offer) یا کانتر آفر (Counter Offer) و یا فیکسچر دارای یک شرط یا چند شرط هایی می باشد، که اصطلاحا به آن (Subjects) می گویند و این شرط ها بایستی قبل از نهایی شدن قرارداد، برداشته شوند. به عبارت دیگر تا قبل از اینکه شرط ها برداشته نشوند قرارداد(ها) نهایی محسوب نمی شوند.
با گذاشتن یک شرط یا چند شرط در هنگام مذاکرات، در واقع بروکر یا (خصوصا) اجاره کنندگان (صاحب کالا یا حتی شرکت فورواردر) فرصت پیدا خواهند کرد که قبل از نهایی کردن قرارداد، بار دیگر موجود بودن یا آماده بودن کالا و تاریخ دقیق آن را کنترل کرده و از آن اطمینان کامل حاصل کنند.
متداول ترین این شرط ها (Subjects) در فیکسچر(ها) و مذاکرات اجاره کشتی بقرار زیر است.
الف: شرط وجود کالا و بسته شدن قرارداد فروش و آماده بودن کالا (Subject to Stem)
غالبا این شرط را مالکان (کشتی) از اجاره کنندگان، اعم از بروکر، صاحب کالا و یا فورواردر جویا می شوند تا با مطرح کردن این شرط از آماده بودن کالایی که قرار است حمل شود اطمینان حاصل می کند. یعنی مالکان کشتی شرط می کنند که مشروط به وجود کالا و بسته شدن قرارداد فروش، آنها (مالکان) حاضر به مذاکره می باشند.
ب: شرط قبولی کشتی توسط فروشنده ( Subject to Shippers’ Approval)
اجاره کننده با گذاشتن این شرط، قبولی نهایی کشتی را منوط به قبولی فروشنده کالا کرده و همزمان بار دیگر آمادگی کالا را جویا می شود. مزید اطلاع با این کار فروشنده نیز به سهم خود از مشخصات فنی کشتی و نیز تاریخ تقریبی ورود کشتی به بندر بارگیری اطلاع پیدا کرده و در صورت قبولی کشتی می تواند تا ورود کشتی به بندر, امور مربوط به بارگیری و انجام عملیات حمل دریایی را سر و سامان دهد.
پ: شرط قبولی اجاره کننده (Subject to receivers’ Approval)
با این شرط اجاره کننده قادر خواهد بود قبل از نهایی کردن قرارداد حمل دریایی و تحمل ضرر و زیان احتمالی، بار دیگر تاریخ ورود کشتی به بندر بارگیری، بندر تخلیه و کلا آمادگی کالا و آماده کردن و آماده کردن کلیه مراحل مورد نیاز فرایند کشتیرانی و اخذ قبولی فروشنده کالا و چک کردن قرارداد حمل دریایی و گنجاندن بند یا بندهایی در قرارداد که آنرا نسبتا تعدیل کرده و برخی از بند های تحمیلی به اجاره کنندگان را تا حد ممکن خنثی و یا اصلاح کند. البته این خواسته ها اولا قطعی و حتمی نیست چرا که احتمالا مالکان هم پافشاری می کنند که قبول نکنند ثانیا در مراحل بعدی شرط چارتر پارتی یا (Subject to C/P ={ Charter Party }) امکان این مذاکره هنوز وجود دارد.
پیشنهاد مطالعه:مجموعه اصطلاحات تخصصی مذاکرات اجاره کشتی(قسمت اول)
ت: شرط موکول نمودن معرفی کشتی به بعد از بسته شدن قرارداد (Subject to nominating performing vessel)
در فرایند کشتیرانی گاهی اوقات مالک کشتی مذاکره محموله دریایی را در حالی انجام می دهد که در زمان مذاکره هنوز کشتی خاصی را برای (حمل کالا) آن در نظر نگرفته است و کشتی در آن بندر یا آن حوزه موجود نیست. در این حالت (مالکان) می گویند مشروط به معرفی کشتی یا (Subject to Nominating Performing Vessel) یعنی معرفی کشتی که قرار است بصورت واقعی کار حمل دریایی کالا را به عهده خواهد گرفت ، بعدا انجام خواهد داد. البته این شرط را معمولا مالکان به این صورت عنوان می کنند و آن را در فیکسچر بصورت (To Be Nominated یا T.B.N) ذکر می کنند که خود حاکی از آن است که کشتی اصلی جهت عملیات حمل دریایی بعدآ معرفی خواهد شد.
لذا در این صورت بایستی به صراحت در قرارداد حمل دریایی یا (فیکسچر Fixture) تاکید شود که مثلا کشتی بایستی زیر 15 سال باشد، جرثقیل داشته باشد (اگر جرثقیل دار مذاکره می کنند) و تمام شرایط کشتی طبق شرایط اولیه و همچنین قابل قبول هم فروشنده و هم صاحب کالا باشد.
کشتی که قرار است کار حمل را بصورت واقعی انجام دهد هم بایستی چند روز (حدود یک هفته یا بستگی به توافق دارد) قبل از رسیدن به بندر بارگیری به فروشنده و خریدار (صاحب کالا) رسما توسط مالکان کشتی و از طریق بروکر مربوطه معرفی شود و آنها (فروشنده و خریدار و در برخی موارد شرکت فورواردر) قبولی نهایی و بی قید و شرط یا (Clean) را اعلام کنند.
ج: شرط قبولی اجاره کننده اصلی و اولیه (Subject to Head Charterers’ Approval)
در این شرط که کشتی بین مالکان و اجاره کننده (اصلی) قرارداد بسته شده است، ممکن است اجاره کننده کشتی را به شخص ثالث، و بصورت اجاره زمانی (Time Charter) یا اجاره سفری (Voyage Charter) اجاره (مجدد) داده و در اختیار او بگذارد و مستاجر جدید در صورتیکه بخواهد ترمی را که در چارتر پارتی یا قرارداد حمل، موجود نیست (و اگر هم وجود دارد اجاره کننده مجاز به استفاده از این ماده نمی باشد و او نیاز به استفاده از این ماده را دارد) اضافه نماید اجاره کننده (اصلی/ اولیه) بایستی اجازه کتبی و رسمی مالکان، مبنی بر اعطاء اجازه توسط مالکان به او داده شود که به این شرط، شرط قبولی اجاره کنندگان اولیه، می گویند.
در اینجا اجاره کننده اصلی/اولیه بایستی با مالکان تماس گرفته و موضوع را در میان گذاشته و قبولی یا عدم قبولی را رسما از مالکان اخذ و آنگاه (در صورت مثبت بودن پاسخ مالکان) اجازه استفاده را به مستاجر (جدید) صادر کند. در غیر اینصورت آنها چه مستاجر فعلی و چه مستاجر بعدی، حق استفاده از آن بند موضوعی را نخواهند داشت.
* لازم به یادآوری است که درخواست مستاجر جدید بایستی از طریق بروکر به اطلاع اجاره کننده اصلی برسد و اجاره کنندگان بایستی در ان مورد یا موارد با مالکان مکاتبه کرده و قبولی و یا پاسخ آنها را کتبا اخذ و آنرا عینا و از طریق بروکر به متقاضی (اجاره کنندگان جدید) اعلام کنند.
پیشنهاد مطالعه:مجموعه اصطلاحات تخصصی مذاکرات اجاره کشتی(Shipping Terminology)
د: شرط قبولی و پذیرفتن رئیس هیئت مدیره یا مدیر عامل شرکت (Subject to B.O.D Approval)
این شرط در بین اغلب مالکان کشتی یا اجاره کنندگان مصطلح نیست و از رواج کمتری در کشتیرانی برخوردار است. برخی از شرکت های دولتی و بدلیل نیاز به تصمیم گیری لحظه آخری توسط هیئت مدیره (بدلیل دولتی بودن سیستم) لازم دارند که این شرط را به عنوان حربه آخر در دست داشته باشند که از اجاره کنندگان می خواهند حتی پس از عقد قرارداد اجاره (فیکس شدن کشتی) قبولی نهایی را منوط به پذیرفتن رئیس هیئت مدیره کنند که این مجوز را مسئولین رده پایین آن شرکت که کلیه مذاکره و بستن قرارداد حمل دریایی را برعهده دارند، از هیئت مدیره اخذ و به طرف مقابل اعلام کنند. طبق این شرط اگر رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل مخالفت کنند آنها (اجاره کنندگان) حق اعتراض نخواهند داشت.
*کلمه B.O.D مخفف کلمات Board of Director است و به معنی رئیس هیئت مدیره می باشد.
و: شرط بررسی و اصلاح چارتر پارتی (Subject to C/P details)
این شرط معمولا در آخرین قسمت هر قرارداد یا فیکسچر نوت ذکر می شود. به این معنی که به منظور بررسی چارترپارتی، در صورت نیاز نسبت به بند های ان اصلاحات و تغییرات لازم را بدهند. این حق اجاره کنندگان و مالکان است که چارترپارتی را مطالعه و بررسی کنند و هر کجا ماده (Clause) یا بند یا عبارات مغایر بر منافع آنها باشد اصلاح یا تغییر دهد.
این اصلاح یا و تغییر اولا دو طرفه است (یعنی هم مالکان و هم اجاره کنندگان حق دارند که در چارترپارتی تغییرات بدهند) و ثانیا طرف مقابل بایستی با آن تغییرات موافقت کند و بپذیرد. بنابراین هر کدام از طرفین (مالکان و اجاره کنندگان) سعی می کنند که شرایط مدنظرخود را در چارترپارتی بگنجانند.
همانطوری که گفته شد، در عملیات حمل بار دریایی فله این عمل (انجام اصلاحات / تغییرات) در چارترپارتی یک سعی و تلاشی است که بایستی طرف مقابل آنرا بپذیرد و معمولا بستگی به قدرت مذاکره و تبحر مذاکره کننده و همچنین وضع بازار دارد.
بازار اگر به نفع مالکان باشد بالتبع آنها هر چه گفنتد اجاره کنندگان مجبورند بپذیرند و یا بر عکس بازار اگر راکد باشد و کسب و کار به ضرر مالکان باشد اینبار آنها (مالکان) مجبورند شرط و شروط اصلاحات چارترپارتی را جهت حمل دریایی بار فله بپذیرند. چرا که ممکن است بدلیل رکود کسب و کار و پایین بودن بازار بزینس (Business) را هم از دست بدهند !! علی ایحال این یک ریسک است و بعضی وقتها مالکان زیر بار چنین خطراتی نمی روند و معامله را بهم می زنند !!!
پاسخ بدهید